Wszyscy wiemy, że znajomość języka obcego oznacza umiejętność nie tylko czytania w tym języku i rozumienia tekstów albo rozmówcy, ale polega przede wszystkim na aktywnym komunikowaniu się w tym języku. Istnieje kilka metod uczenia się języków, z których każda kładzie nacisk na rozwijanie innych umiejętności.
Metoda gramatyczno - tłumaczeniowa za główny cel uznaje opanowanie gramatyki i słownictwa języka obcego, po to, aby uczący się był w stanie samodzielnie czytać i rozumieć teksty literackie. Jak sama nazwa wskazuje, uczący się tłumaczy na język ojczysty teksty oraz analizuje występujące w nich struktury gramatyczne. Ci z nas, którzy uczyli się w szkole łaciny, dobrze pamiętają taki właśnie sposób uczenia się, a może raczej obcowania z łaciną. Głównymi sprawnościami, na które kładzie nacisk metoda gramatyczno - tłumaczeniowa jest więc umiejętność czytania i tłumaczenia. Minusem tej metody jest bierna znajomość gramatyki i słownictwa.
Metoda audiolingwalna jest pierwszą naukową metodą nauczania języków obcych, opartą na behawioryźmie. Głównym celem tej metody jest wykształcenie nawyków językowych w sposób mechaniczny, nierefleksyjny, poprzez wielokrotne powtarzanie, zapamiętywanie i utrwalanie danego materiału językowego. Istotnym elementem w tej metodzie jest relacja między bodźcem a reakcją oraz pochwała nauczyciela, jeśli reakcja uczącego się jest właściwa. Błędy językowe były zwalczane, tak więc uczący się byli zawsze poprawiani, po to, aby nie dopuścić do tworzenia się błędnych nawyków. W przeciwieństwie do metody gramatyczno - tłumaczeniowej zbędne są tu tłumaczenia czy analiza gramatyczna, ponieważ język ma być przyswajany nierefleksyjnie, pamięciowo, poprzez wielokrotne powtarzanie oraz odgrywanie scenek dialogowych. Sprawności, na które kładzie nacisk metoda audiolingwalna to przede wszystkim sprawność słuchania, która po wielu ćwiczeniach uruchamiała sprawność mówienia, następnie czytania i pisania (w tej kolejności). Dobrze jest, aby ta metoda była stosowana czasami na zajęciach, w tej części, gdzie akurat kładzie się nacisk na wykształcenie umiejętności słuchania.
Metoda bezpośrednia oparta jest na bezpośrednim, naturalnym kontakcie nauczyciela z uczącym się, a główną sprawnością, do opanowania której dąży, jest sprawność mówienia, komunikacji, konwersacji. Metoda ta odrzuca systematyczne uczenie się gramatyki czy nawet słownictwa. Błędy gramatyczne w zasadzie nie są poprawiane, ponieważ głównym celem jest zachęcanie uczących się do konwersacji i obcowania z żywym językiem obcym w naturalnym, bezpośrednim kontakcie, najlepiej z nauczycielem native speakerem.
Metoda Callana, która jest reklamowana jako 4 razy szybsza od tradycyjnej oparta jest na szybkim zadawaniu uczniowi pytań przez nauczyciela. Odpowiedzi ucznia muszą być szybkie, bez zastanowienia. Tempo i dynamika odgrywają ważną rolę. Metoda jest mechaniczna, bo nauczyciel realizuje program ściśle z wytycznymi programu. Nie ma w niej miejsca na swobodną konwersację. Uczący się są pasywnymi, biernymi odbiorcami, którzy bezmyślnie powtarzają, a im szybciej udzielą odpowiedzi na pytania, tym lepiej. Uczenie języka jest szybkie, bez akcentów kulturowych. Struktura lekcji jest sztywna i wymusza określone zachowanie uczących się. Metoda polegająca na powtarzaniu pozwala też uczącym się pokonać strach i zahamowania przed mówieniem w języku obcym, co jest jej głównym atutem. Mimo, że ta metoda na rynku polskim jest stosowana od kilkunastu lat, nie okazała się jednak cudownym lekarstwem na nauczenie się języka obcego.
Komunikatywna metoda nauczania - znana pod nazwą TEFL - Teaching English as a Foreign Language (Nauczanie Języka Angielskiego jako Języka Obcego). Techniki stosowane podczas zajęć tą metodą mają na celu zachęcić uczącego się do maksymalnego wykorzystania języka angielskiego i aktywnego udziału w każdych zajęciach. Nowe struktury gramatyczne i słownictwo wprowadza się w sposób naturalny, przy wykorzystaniu wzorów zaczerpniętych z życia codziennego i scenek sytuacyjnych. Słuchacze przygotowywani są do samodzielnego, twórczego wykorzystywania języka obcego. Po zakończeniu nauki nie tylko znają język obcy, ale - co ważniejsze - potrafią się nim poprawnie posługiwać we wszystkich sytuacjach, niezależnie od tego, którą z umiejętności językowych właśnie wykorzystują: mówienie, rozumienie ze słuchu, czytanie czy pisanie. Dzieje się tak dzięki łączeniu różnych metod podczas nauki, np. w trakcie dyskusji uwaga nauczyciela skupiona jest na umiejętności mówienia, a błędy są poprawiane tak, aby nie zakłócić płynności mówienia. W innym przypadku, przy ćwiczeniach gramatycznych główny nacisk kładziony jest właśnie na poprawianie wszystkich, nawet najdrobniejszych błędów. Przeszkolony lektor stosuje różne metody w zależności od tego, jaką umiejętność uczących się aktualnie rozwija.
Target&Shane English School
Oprac: Adrianna Buniewicz